Onvoorspelbare markten hebben geleid tot grote tekorten bij pensioenfondsen en slechte vooruitzichten voor toekomstige generaties. Dit soort situaties kan niet worden voorkomen door risicomanagement alleen. Voordat er voorgoed mee af kan worden gerekend, moet eerst bepaald worden wat acceptabele risico's zijn en wie die risico's moet dragen.
Om organisaties robuust en veerkrachtig te maken, moet eerst worden bepaald:
• Wat onder succes wordt verstaan? Wat de doelstelling is en wat de organisatie wil bereiken?
• Wat onder falen wordt verstaan? Wat de ergste consequentie is die de organisatie kan dragen?
Als dit duidelijk is, is het eenvoudiger vast te stellen welk niveau van onacceptabele incidenten of consequenties een reële bedreiging vormt voor de continuïteit of doelstellingen van de organisatie.
Daarna kan worden berekend welke risico's de organisatie kan nemen zonder in de problemen te geraken. Binnen die bandbreedtes kunnen talloze afgewogen risico's worden genomen om de doelen van de organisatie te bereiken.
We begrijpen de wereld niet!
Financiële systemen, en zelfs financiële regelgeving, zijn vaak gebaseerd op het fundamenteel gebrekkige idee dat we begrijpen hoe de wereld werkt. Soms dénken we wel dat dat zo is, maar dat is een illusie.
We kunnen er alleen maar naar raden hoe iets precies zal uitpakken en meestal hebben we het mis. Waarom? Omdat we er moeite mee hebben te accepteren hoe complex de wereld is. Daardoor overschatten we ons vermogen te voorspellen hoe gebeurtenissen zich ontwikkelen.
In realiteit kunnen extreme gebeurtenissen op de financiële markten op volstrekt onvoorspelbare wijze enorme gevolgen hebben voor de financiële positie van een organisatie. Een prijsdaling in bepaalde zwakke markten gaat vaak samen met andere nadelige gebeurtenissen: hogere kapitaalmarktrente, extreme liquiditeitsrisico's, relaties die verplichtingen niet nakomen en onverwachte problemen met producten.
Door de samenhang van schadelijke factoren kan het verlies vaak veel groter uitpakken dan we op grond van geïsoleerde gebeurtenissen kunnen voorspellen. Er zijn extra maatregelen nodig om voldoende te kunnen anticiperen op het risico van deze gecombineerde effecten en dit risico te beperken.